Wakacje w Polsce

Gryfice

06 June 2012r.

GRYFICE 12 km Miasto położone nad Regą na Równinie Gryfickiej, przy skrzyżowaniu dróg do Trzebiatowa, Kamienia Pomorskiego, Płotów, Świdwina oraz przy linii kolejowej Goleniów - Kołobrzeg. Kursuje tu też lokalna kolej wąskotorowa. W najstarszych dokumentach nazwa miasta została zapisana jako Griphemberch (1264 r.}. Po II wojnie używano czasowo nazw: Zagórze, Gryfów nad Regą. Herb miasta nawiązuje do jego założyciela księcia Warcisława III. Na pieczęciach z przełomu XIII i XIV w. wyobrażany jest gryf stojący na podwójnej lilii, w XIV w. lilie zastąpiono falami rzecznymi. Ostatecznie ukształtował się wizerunek czerwonego gryfa na białym tle trzymającego w szponach złotą lilię heraldyczną. W X - XIII w. na miejscu obecnego miasta istniały trzy osady ludności pomorskiej, które po połączeniu się dały początek średniowiecznemu miastu. Prawa łokacyjne według kodeksu łubeckiego nadał w 1262 r. książę Warcisław III wraz z niemiecką nazwą Greifenberg. Po otrzymaniu praw miejskich do Gryfic zaczęli napływać osadnicy niemieccy. Lokowane miasto otrzymało 100 łanów ziemi i przywileje, w tym prawo połowu ryb i swobodnej żeglugi na Redze. Regą spławiano zboże do Trzebiatowa i Regoujścia, a stąd dalej do krajów nadbałtyckich. Na tym tle dochodziło do gwałtownych konfliktów z Trzebiatowem oraz z pobliskim klasztorem w Białobokach, ponieważ handel zbożem był podstawą rozwoju miast w XIV w. W tym czasie miasto stało się członkiem Hanzy. W połowie XIV w. zostało otoczone murami obronnymi. Na początku XVI w. w Gryficach żyło ok. 2 tys. mieszkańców. Wojna 30 - letnia i związane z nią grabieże i epidemie przyczyniły się do upadku miasta. Handel i rzemiosło całkowicie zamarły. Po śmierci ostatniego władcy pomorskiego, Bogusława XIV, Gryfice przeszły we władanie Brandenburgii, następnie Prus. W 1657 r. w okolice podeszły oddziały polskie dowodzone przez hetmana Stefana Czarnieckiego, walczące z podjazdami szwedzkimi. XVIII w. przynosi ożywienie gospodarcze, powstały dwa młyny, 2 karczmy, dochody czerpano z 1000 włók ziemi, 10 wiosek i 5 folwarków, ponownie rozwijał się handel. W 1790 r. wybudowano cegielnię, powstały tkalnie płótna. Gospodarka miasta opierała się przede wszystkim na rolnictwie, potem dopiero na handlu i rzemiośle. WII połowie XIX w. zaczął rozwijać się przemysł. Ożywienie przyszło po wybudowaniu linii kolejowej z Goleniowa do Kołobrzegu (1882 r.) oraz lokalnych kolejek wąskotorowych w 1896 r. do Niechorza, w 1898 r. do Dargosławia, w 1901 r. do Golczewa i w 1913 r. do Trzygłowia a także dróg bitych do Trzebiatowa i Płotów. Na początku XX w. uruchomiono cukrownię, fabrykę wyrobów ceramicznych i pieców, wapiennik, fabrykę mączki ziemniaczanej i marmolady. Miasto staje się ośrodkiem przemysłowo - handlowym a także kulturalno - oświatowym. Z Gryfic pochodził znany wydawca źródeł archiwalnych F. Dreger. Gryfice zdobyte zostały 6 marca 1945 r. przez wojska radzieckie w wyniku walk z Niemcami, zniszczenia sięgnęły 40 %. Po wojnie odbudowano i uruchomiono cukrownię, wytwórnię płatków ziemniaczanych, zakłady drzewne, młyn, zakłady budowlane, mechaniczne i inne. Obecnie miasto jest ośrodkiem administracyjno -gospodarczym, siedzibą władz miasta i gminy oraz urzędu rejonowego. Mieszka w nim ok. 18 tys. mieszkańców. W Gryficach jest do obejrzenia kilka cennych obiektów: * Kościół pw. Wniebowzięcia NMP zbudowany z cegły w XIV w. w stylu gotyckim, o trzech nawach. Wieża pochodzi z XV w., przykryto ją hełmem XVII - wiecznym. Na wieży jest 9 ceglanych maszkaronów (według legendy są to podobizny ówczesnych mieszczan). Kilkakrotnie zniszczony był przez pożary (1496, 1558, 1562, 1568 r.). Największy, w 1658 r. zamienił kościół w ruinę. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVIII w. Jest to barokowy ołtarz i ambona, stalle kolatorskie, neobarokowe organy 40 głosowe z 1911 r. oraz epitafia z XVIII w. * Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ks. biskup Adolf Bertram z Wrocławia erygował tutaj parafię katolicką w 1914 r. wyłączając ten teren z parafii w Kołobrzegu. Sporadycznie nabożeństwa odbywały się już w 1912 r. w prowizorycznej szopie. W 1932 r. wybudowano kościół a budowniczym był ks. Edmund Wende. * Gotycka kaplica św. Jerzego z XIV w., usytuowana w obrębie murów cmentarnych, zbudowana została z licowanej cegły (poza planem). * Fragmenty murów obronnych. Kiedyś mury opasywały całe miasto, (dłuższa oś wynosiła 650 m, a krótsza 350 m). Do dzisiaj zachowały się niewielkie fragmenty z bramami: Kamienną - nazwę wzięła od młyna kamiennego usytuowanego w pobliżu. Zbudowana w XV w. przy wylocie drogi w kierunku Trzebiatowa i Kołobrzegu. Wysoką - gotycka brama z XV w. z elementami renesansowymi (przebudowana w XVII w). Zwano ją także Szczecińską, Kamieńską, Nowogardzką czy Stargardzką. W bramie niewielka izba (minimuzeum), gdzie gromadzone są materiały dotyczące historii miasta. Basztą Prochową - zbudowana została w XIV w., nadbudowana w XV w. Mieści się w północno - wschodniej części obwarowań miejskich, w pobliżu Regi, była wieżą strzelniczą. Składa się z dwóch cylindrów (górny o mniejszej średnicy). * Kamieniczki mieszczańskie z XIX i XX w. * W zakolu nad Regą utworzony został park miejski (26 ha), zaliczany do najciekawszych akcentów urbanistycznych. W parku wzniesienie zwane Górą Straceń oraz stare aleje lipowe. Dla upiększenia otoczenia na Redze utworzono został niewielki wodospad. Na południe od Gryfic w rejonie Barkowa - Smolęcina znajduje się sztuczny zbiornik wodny na Redze. W Baszewicach bardzo dobre warunki do wypoczynku i uprawiania sportów wodnych. Hotel "Miejski" ul. Kościuszki 13, tel. (0931) 25-21 * Hotel "Relaks" ul. 1 Maja 30, tel. (0931) 23-69 Hotel Cukrowni ul. Cukrownicza »■ Hotel "Venus" ul. Parkowa 12 Restauracja "Jutrzenka" ul. 3 Maja 3a, tel. (0931) 30-89 Restauracja "Santiana" ul. ks. Ruta 10 Restauracja i kawiarnia "Kaprys" ul. Dąbskiego, tel. (0931) 20-41 » Kawiarnia "Biała Dalia" ul. Prusa 1. tel. (0931) 35-54 Kawiarnia "U Andrzeja" ul. Pocztowa, tel. (0931) 44-57 »- Kawiarnia "Eldorado" ul. Akacjowa Stacje benzynowe: ul. Broniszewska (całą dobę), ul. Trzygłowska

Gryfice, wakacje nad morzem, ziemie szczecinskie