wczasy, wakacje, urlop
17 November 2011r.
Przede wszystkim trzeba zaplanować odpowiednie fundusze na ten cel na dany rok. W praktyce w przedsiębiorstwach i spółdzielniach odpowiednie kwoty umieszczane są w planach funduszu zakładowego, funduszu akcji socjalnej, funduszu na działalność pozaoperacyjną czy w planie podziału czystej nadwyżki. Natomiast instytucje i organizacje dotowane wstawiają odpowiednie kwoty do budżetu na dany rok. Równolegle z tym opracowuje się plan akcji wypoczynku, obejmujący m. in.: • utworzenie własnego lub dołączenie się do wspólnego, międzyzakładowego ośrodka wczasowego (co jest słusz-niejsze i korzystniejsze) • zorganizowanie lub dołączenie się do wspólnego ośrodka kolonijnego • ustalenie okresu eksploatacji ośrodka oraz planowej przepustowości • planowane wyposażenie ośrodka, zakupienie sprzętu itp. • planowana ilość wyjazdów na wypoczynek oraz na krajoznawcze wycieczki • planowana ilość uczestników w tych wyjazdach (pracowników i członków rodzin) oraz formy odpłatności • szkolenie personelu, działaczy turystycznych. Po zatwierdzeniu przez jednostkę nadrzędną tego planu i środków na działalność trzeba m. in.: • nawiązać korespondencje i przeprowadzić rozmowy w sprawie zorganizowania ośrodka wczasowego czy kolonijnego • zlecić wykonawcom remonty lub odnawianie wspomnianych obiektów oraz zachęcić załogę do wykonania niektórych prac w czynie społecznym • zakupić uzupełniające wyposażenie, sprzęt turystyczny ® zamawiać świadczenia związane z wycieczkami (autokary, hotele itp.) • zamawiać dla pracowników skierowania na wczasy FWP, PTTK czy inne. Oczywiście zadań tych jest więcej, stosownie do wielkości zakładu, zainteresowań pracowników czy konkretnych warunków. Organizatorzy Tam gdzie istnieją działy socjalno-bytowe lub samorządy, powinny się one bezpośrednio zajmować zakładaniem i eksploatowaniem ośrodków wypoczynkowych czy kolonijnych, rozprowadzaniem skierowań na wczasy i kart uczestnictwa w wycieczkach, planowaniem środków na tę działalność itp. Rola rad zakładowych winna tu polegać głównie na inicjowaniu tego wypoczynku, dopilnowaniu zabezpieczenia właściwych środków, czuwaniu nad sprawiedliwym rozdziałem skierowań na wypoczynek i właściwym poziomem wypoczynku, zachęcaniu załogi do czynów społecznych przy budowie lub remoncie ośrodka oraz do udziału w akcjach wypoczynku. Jednak w małych przedsiębiorstwach i innych instytucjach, gdzie nie ma wspomnianych komórek, rady zakładowe muszą poza wymienionymi już funkcjami, być z konieczności organizatorem wypoczynku (nie powinny one jednak brać na siebie odpowiedzialności finansowej, co leży w kompetencji administracji danej instytucji). Pomocą dla zakładu czy dla rady zakładowej winno być koło PTTK, ognisko KKF, klub sportowy czy koło ZMS. Organizacje te winny zająć się m. in.: • inicjowaniem wycieczek, zachęcaniem załogi do udziału w nich, pomaganiem przy organizacji (m. in. opracowywanie marszrut i programów wycieczek) • zabezpieczeniem programu krajoznawczego i imprez KO oraz zajęć wf • propagowaniem imprez turystyki kwalifikowanej (rajdy, zloty, złazy, spływy) oraz kompletowaniem drużyn do udziału w tych imprezach gromadzeniem i opiekowaniem się zakładową biblioteczką wydawnictw krajoznawczych, zakładową wypożyczalnią sprzętu turystycznego itp. WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA Organizator wypoczynku, aby uniknąć nieszczęśliwych wypadków, powinien załatwić szereg spraw. Należą do nich głównie: • ubezpieczenie środka lokomocji, którym wyjeżdżają pracownicy • zabieranie apteczek (powinny być one także w ośrodkach wypoczynku) • wyposażenie ośrodka w sprzęt ratowniczy oraz zaangażowanie ratownika. W małych ośrodkach, gdzie nie ma ratownika, należy nad wodą umieszczać tablice: "Miejsce nie strzeżone. Nie odpowiadamy za wypadki utonięć!" • umożliwianie pracownikom zdobywania kart pływackich (w każdym ośrodku wczasowym, w widocznym miejscu winno się znajdować ogłoszenie informujące o tym, gdzie znajduje się najbliższy punkt nauki pływania i zdobywania kart pływackich oraz w jakich godzinach jest on czynny) • dopilnowanie, aby w czasie wycieczek przy zatrzymywaniu autokarów na drogach wypoczywano, po tej samej stronie drogi, po której zatrzymał się autokar ® pouczanie o bezpieczeństwie przeciwpożarowym, ochronie przyrody • apelowanie o niespożywanie alkoholu, który jest przyczyną wypadków, zakłócania spokoju i programu wyjazdu, niekulturalnego zachowania się itp. PROGRAM KRAJOZNAWCZY Zgodnie z wytycznymi CRZZ i PTTK, wszystkie wycieczki należy organizować jedynie pod opieką przewodnika PTTK lub przeszkolonego organizatora turystyki zakładowej. Aby tę zasadą realizować, należy: • angażować przewodników PTTK przy organizowaniu wycieczek dalszych lub jednodniowych (o pełnym programie krajoznawczym) • przy wyjazdach na wypoczynek świąteczny lub grzybobranie, w czasie których planuje się krótki program krajoznawczy (i na które trudno "zdobyć" przewodnika w okresie sezonu turystycznego), część krajoznawczą winien zabezpieczyć organizator turystyki zakładowej lub koło PTTK. Warto tu podkreślić, że o ile niesłuszne jest przemęczanie zbyt długim programem krajoznawczym, o tyle warunkiem dobrej, wychowawczej wycieczki, musi być chociaż krótka (godzina czy pół godziny), ale interesująca, dobrze przygotowana wstawka krajoznawcza. Uczestnicy tych wyjazdów powinni się zatrzymywać nie tylko w lasach, nad wodami, przy... gospodach (chociaż, jeżeli bez alkoholu, jest to też potrzebne), ale także m. in. przy zabytkach, miejscach historycznych, pomnikach przyrody. Nad programem krajoznawczym winien czuwać jeden z pracowników, przeszkolony na kursie organizatorów turystyki (lub jeden z członków koła PTTK). Winien on wspólnie z innymi miłośnikami turystyki w zakładzie pracy m.in.: ® kompletować wydawnictwa turystyczne (przewodniki, mapy, albumy) • opracowywać w oparciu o te wydawnictwa trasy i programy wycieczek • dopilnować, by wydawnictwa te znalazły się w ośrodku wczasowym • inicjować oraz organizować odczyty krajoznawcze w świetlicy i w ośrodku wczasowym, a także konkursy fotograficzne na temat wypoczynku • udzielać porad turystycznych pracownikom. I jeszcze jedna uwaga — na temat odpłatności. Otóż, o ile sprawa odpłatności za wczasy została uregulowana i jest respektowana, o tyle z wyjazdami na wycieczki bywa różnie. Wydaje się jednak słuszne, by ściśle stosować zasadę częściowej odpłatności pracowników za udział w wyjazdach (dla członków rodziny odpłatność odpowiednio wyższa). Pozwala to bowiem nie tylko na gromadzenie środków, które można wykorzystać na dalsze wyjazdy, ale jest też gwarancją, że zgłoszone osoby wezmą udział w wycieczce (bo szkoda utracić "wpisowe" i organizator nie poniesie strat (rezerwacja autokaru, noclegów itp.). Warto tu też podkreślić słuszną zasadę odpłatnego udostępniania rezerwy usług turystycznych danego obiektu (noclegi, posiłki, sprzęt itp.). Właściciel czy użytkownik zmniejsza wtedy koszty eksploatacji obiektu turystycznego i spełnia ważną funkcję społeczną.