Wakacje w Polsce

Położenie, Obszar, Regiony Naturalne wybrzeża Gdańskiego

17 November 2011r.

Położenie, Obszar, Regiony Naturalne Województwo gdańskie zajmujące część Polski północnej stanowi zarazem fragment Niżu Środkowoeuropejskiego. Położone jest ono pomiędzy 53p35' a 54°50' szerokości północnej oraz pomiędzy 17°27' a 19°39' długości wschodniej. Powierzchnia jego wynosi 10 984 km2. Długość granic — 740 km, w tym: z woj. koszalińskim — 133 km, z woj. bydgoskim — 202 km, z woj. olsztyńskim — 144 km, i z ZSRR — 1 km oraz granice morskie — 260 km. Ludność województwa liczy 1 353 000 osób, a gęstość zaludnienia — 123 osoby na 1 km2. W skład województwa wchodzi 18 powiatów ( w tym 5 miejskich), na terenie których znajduje się 27 miast, 5 osiedli i 145 gromad. Na obszarze województwa znajduje się 7 regionów naturalnych (lub ich fragmentów), posiadających bogate środowisko geograficzne. Są to: Pobrzeże Kaszubskie. Pas nadmorskich terenów ciągnących się od Jez. Żarnowieckiego i ujścia rz. Piaśnicy pó Rozewie, Puck i Trójmiasto. Charakteryzuje się piaszczystymi wydmami, wzniesieniami stanowiącymi tzw. kępy (Swarzewska, Pucka, Oksywska, Redłowska) oraz podmokłymi terenami, tzw. błotami (Bielawskie Błoto, Mostowe Błoto). Spływają tędy do morza krótkie rzeki i potoki: Piaśnica (29 km), Czarna Wda, Płutnioa, Reda (50,8 km), Zagórska Struga, Kaczy Potok, Potok Jelitkowski. Największym jeziorem jest tu Jez. Żarnowieckie (pow. 17,7 km2). Do regionu tego zaliczyć można też Mierzeję Helską (dł. 35 km, szer. do 3 km), aczkolwiek ostatnio określona ona została jako odrębny region naturalny. Pobrzeże Słowińskie, Tereny na zachód od Jez. Żarnowieckiego aż po Koszalin i Kołobrzeg, charakteryzujące się również pasami wydm, a także jeziorami pochodzenia zalewowego (Sarbsko, Łebsko, Gardno, Wicko), mokradłami w pobliżu tych jezior, rzekami spływającymi z Pojezierza Pomorskiego i wpadającymi do Bałtyku: Łeba (106 km), Łupawa (92 km), Słupia (156 km). Na terenach tych utworzono (1 1 1967 r.) Słowiński Park Narodowy, obejmujący m. in. Mierzeję Łebską oraz jeziora: Łebsko (pow. 75,3 km2, trzecie co do wielkości w Polsce), Gardno (25 km2), Dołgie Wlk. (150 ha), Dołgie Mł. (8 ha) i ich otoczenie. W granicach woj. gdańskiego znajduje się tylko fragment tego regionu (na zachód od ujścia Piaśnicy do Morza Bałtyckiego po brzegi jez. Łebsko). Pojezierze Kaszubskie. Powiaty kartuski i kościerski, a także fragmenty lęborskiego, wejherowskiego i gdańskiego. Charakteryzuje się ono ciągami wzgórz morenowych, z których najwyżej położone są Wzgórza Szym-barskie wraz z ich wypiętrzeniem — Wieżycą (329 m n.p.m.), stanowiące najwyższe wzniesienie Polski północnej i Niżu Środkowoeuropejskiego. Tereny te przypominają krajobraz podgórski. Duże powierzchnie tych powiatów zajmują jeziora (kartuskiego — 6,17°^ kościerskiego — 7,13°/o) oraz obszary leśne — kartuskiego (29!%, kościerskiego — 35%). Do największych jezior należą tu: Wdzydze (1422 ha), Ra-duńskie Górne (380 ha) i Dolne (737 ha), Ostrzyckie (253 ha), Sudomie (172 ha). Biorą tu początek liczne rzeki i potoki, m.in. Radunia (102 km) — najbardziej charakterystyczna dla tego regionu i mająca cechy rzek górskich oraz Wierzyca (166 km), Słupia, Łeba, Bukowina, Trzebiocha i Supina. Pojezierze Starogardzkie. Obejmuje głównie pow. starogardzki. Posiada cechy podobne do Pojezierza Kaszubskiego. Jest jednak niżej położone (100—150 m n.p.m.), ma mniej jezior, ale za to więcej lasów (aż do 40°/«). Do najważniejszych jezior należą: Kałębie (452 ha), Borzechowo Wlk. (253 ha), Czarne (204 ha), Ocypel (128 ha). Przepływają tu rzeki: Wda—Czarna Woda (210 km), Wierzyca, Piesienica, Węgiernica. Pojezierze Iławskie. Ciągnie się na wschód od rzek: Wisły i Nogatu (na odcinku od Kwidzyna do Malborka), obejmując m. in. powiaty kwidzyński i sztumski, wchodzące w skład woj. gdańskiego. Ma ono również urozmaicony krajobraz. Przebiegają tu pasma wzgórz morenowych, z których największe ciągnie się od Gardei, przez Mary, do Susza (woj. olsztyńskie), a największe jego wypiętrzenie stanowi Marska Góra (136 m n.p.m.). Występuje tu stosunkowo duża lesistość (pow. kwidzyński — 21 e/o, pow. sztumski—14°/o), a także sporo jezior (kwidzyński — 1,9%), sztumski — 2,9%). Do największych jezior należą: Dzierzgoń (8,8 km2), Bialewskie, Dąbrówka, Klasztorne, Barle-wickie, Sztumskie, Parlety. Przepływa tu szereg rzek, m.in. Liwa (119 km) i Dzierzgoń (49 km). Żuławy Wiślane. Bezleśne, nizinne ziemie, poprzecinane rzekami (Wisła, Nogat, Motława, Szkarpawa, Święta) oraz licznymi kanałami odwadniającymi niezwykle żyzne gleby (m. in. tereny depresyjne, dochodzące do 1,8 m poniżej poziomu morza). Region ten ciągnący się od rozwidlenia Wisły i Nogatu, aż po Gdańsk, pas nadmorski, Zalew Wiślany i Elbląg, obejmuje powiaty: Nowy Dwór Gdański, Malbork, Gdańsk, a także fragmenty: elbląskiego i tczewskiego. Wzniesienia Elbląskie (Wysoczyzną Elbląska). Zajmują wschodnią część pow. elbląskiego i stykają się z Zalewem Wiślanym, Pobrzeżem Warmińskim i Żuławami. Są to malownicze wzgórza morenowe z największym wypiętrzeniem — Górą Maślaną (197 m n.p.m.), porośnięte lasami oraz poprzecinane lieanymi potokami i wąwozami.